Er zijn meer bomen dan auto’s, de horizon is er eindeloos en de rust ongeëvenaard. Verslag van een weekendje weg in Schiermonnikoog, het laatste stukje echte wildernis in Nederland.
Schiermonnikoog mag dan amper een postzegel groot zijn, toch loont een bezoek aan dit sympathieke Waddeneiland meer dan de moeite. Op amper vijf uur rijden vanuit Brussel beland je er in een geheel ander universum: eentje waar je de rush ruilt voor rust en de dagelijkse beslommeringen vrijwel meteen van je af waaien. Het hele eiland is één groot nationaal park, waar nagenoeg iedereen zich te voet of per fiets verplaatst over de charmante schelpenpaadjes. Knack Weekend trok erheen en stippelde een ideale tweedaagse route uit.
DAG 1
10 uur: Het eiland rond op de fiets
Na een verkwikkende nachtrust en dito ontbijt in hotel De 4 Dames springen we op onze gehuurde fietsen voor een rondje rond het eiland. De fietsroute It Eilaun Reeuwn covert de mooiste landschappen en bezienswaardigheden in een behapbaar traject van zo’n 18 kilometer. Onderweg passeer je de twee vuurtorens, het uitkijkpunt Bank van Banck, maar ook een vogelkijkhut en een intact gebleven bunker: aan variatie geen gebrek. Op de schelpenpaadjes is het makkelijk navigeren, waardoor je meer dan genoeg tijd hebt om te genieten van de gulle vergezichten onderweg. Dit ommetje is de perfecte eerste kennismaking met Schiermonnikoog. Wij deden de tocht in zo’n twee uur, wat ons net genoeg tijd gaf om overal kort te stoppen. Doe je het graag traag? Reken dan gerust een of twee uur extra.
De route rond het eiland vonden we via visitwadden.nl. In het VVV-kantoor van Schiermonnikoog kan je gratis wandel- en fietskaarten krijgen. Je kan het rondje gemakkelijker langer of korter maken, afhankelijk van hoeveel tijd je hebt.
Fietsen huurden we aan 9 euro per dag bij Schierfiets.
12 uur: Lunch in Wad Anderz
We eindigen onze fietsrit bij Wad Anderz, een restaurant met een focus op lokale ingrediënten ‘van a tot z’. Alles wat ze serveren komt uit de buurt, ofwel vanuit de aarde op het eiland, ofwel vanuit de zee eromheen. We nestelen ons op het zonovergoten terras dat uitkijkt op het fameuze wad. Ik neem een soep met een maaltijdsalade. Mijn gezelschap bestelt een Wad Anderz-burger met frieten en een licht Hippo-biertje. De porties zijn royaal, de bediening is vriendelijk en de ingrediënten kraakvers: geen wonder dat het hier in het hoogseizoen vaak volzet is. Wie zeker wil zijn van een plek, reserveert best.
Reeweg 25, info en reservaties via wadanderz.nl
14u: Op verkenning in het dorp
Met amper 1000 inwoners is Schiermonnikoog de kleinste gemeente van Nederland. Je komt hier dus niet voor het bruisende stadsleven, wel voor de charme én de uitstekende buurtwinkels. Kaaswinkel Van Schier is er zo eentje. Ze hebben een indrukwekkend aanbod aan lokale kazen en andere specialiteiten en je mag ter plaatse ook gewoon alles proeven. Door de speciale bodemsamenstelling van het Nationale Park Schiermonnikoog heeft de melk van de koeien hier een zacht-zilte, kruidige smaak. Die proef je in de verschillende kazen. De kans is klein dat je hier naar buiten stapt zonder smakelijk souvenir.
Ook Dijk Ocean Store is het stoppen waard als je op zoek bent naar een souvenir. Ze focussen zich op duurzame merken met een interessant, lokaal verhaal. Hier scoor je onder meer Waddenzeepjes, geschilderde kaartjes en kleding gemaakt van gerecycleerd oceaanafval.
Van Schier, Reeweg 5, vanschier.nl
Dijk Ocean Store, Nieuwdijk 7, dijkoceanstore.nl
16 uur: Wadexcursie
De Waddeneilanden staan natuurlijk bekend om één ding: het wadlopen. Onder begeleiding van gids Sofie wagen we ons in een paar hoge laarzen op het welbekende Wad, een uitgestrekte moddervlakte die op de Unesco Werelderfgoedlijst prijkt. Je maakt er fysiek kennis met het Wad – lees: je waggelt onhandig door de modder, terwijl je probeert om vooral je laarzen niet kwijt te spelen – en leert er alles over de fauna en flora die er leeft. We mogen zelf op schelpenjacht en herkennen planten die we vanmiddag nog bij Wad Anderz voorgeschoteld kregen. Een leuk uitje voor jong en oud. In de zomer is het overigens ook mogelijk om via het wad onder begeleiding van een gids de oversteek te maken naar Schiermonnikoog. Een aanrader voor wadliefhebbers met een uitstekende conditie.
Reserveren kan via vvvschiermonnikoog.nl
18 uur: Diner in hotel De 4 dames
Na een leuke maar intense dag installeren we ons voor het diner in het restaurant van het hotel waar we verblijven, hotel De 4 dames. We aperitieven in de eerste lentezon op het ruime terras en verhuizen dan naar de rustiek-charmante bistro en wijnbar binnen. Ook hier geen gebrek aan lokale specialiteiten op de kaart. Zelf proef ik van overheerlijke truffelkroketten en een salade van tomaat en burrata. Mijn tafelgenoot neemt de verschillende oestersoorten. Beide gerechten zijn een schot in de roos, en de bijbehorende wijnen gaan vlotjes binnen.
Langestreek 34, info en prijzen via devierdames.nl
20 uur: Avondwandeling
Wie na een copieuze maaltijd nog eventjes de benen wil strekken, kan richting beachclub Noderstraun wandelen om vanop het gezellige terras met een cocktail in de hand te genieten van een spectaculaire zonsondergang en het bijbehorend vakantiegevoel. Noderstraun heeft sinds anderhalf jaar een nieuwe eigenaar en die heeft er net z’n eerste seizoen op zitten. De kaart werd uitgepuurd en het interieur opgefrist. De ideale setting om de dag rustig af te sluiten.
Badweg 32, beachclubnoderstraun.nl
DAG 2
10 uur: Strandjutten en zeehonden spotten
In de voormiddag begeven we ons opnieuw met de fiets naar de andere kant van het eiland. Aan De Marlijn spreken we af met Thijs De Boer om te gaan jutten op het dan nog volledig verlaten strand. De Boer is naast een ervaren gids ook een geboren en getogen eilander: zijn hele leven bracht hij door op Schiermonnikoog en hij kent de plek op zijn duimpje. Met zijn verhalen over de gezonken schepen, aangespoelde schatten en containers vol speelgoed creëert hij de nodige anticipatie. In het uur dat erop volgt leren we hoe een ogenschijnlijk banale schelp een heel verhaal met zich meedraagt, waarom je zwarte botten altijd moet meenemen en hoe je juwelen maakt van barnsteen. Hij laat ons niet alleen het strand zien, maar leert ons om er ook naar te kijken.
Je kan de strandwandeling en schelpenzoektocht nog uitbreiden met een ommetje langs de favoriete plek van onze favoriete eilanders: de zeehonden. In de warme maanden kan je ze in grote aantallen spotten op de zandbanken aan de oostkant van het eiland, waar ze liggen te luieren in de zon. Twee uur voor laag water of een uur na laag water kan je ze in volle glorie bewonderen. Blijf wel op een veilige afstand zodat je ze niet stoort in hun natuurlijke habitat. Wie niet wil wandelen, kan er ook naartoe met de Eilander Balgexpres of via een boottocht.
12 uur: Lunchen in hotel Van der Werff
Oude kroonluchters, linnen tafellakens en ouderwetse gezelligheid: hotel Van der Werff bestaat al meer dan honderd jaar op het eiland en is alleen al om die reden een bezoekje waard. Het is een vaste uitvalsbasis voor families die al jaar en dag naar Schiermonnikoog op vakantie komen en de ideale plek om de sfeer van vroeger op te snuiven. Op de kaart vind je eenvoudige, klassieke gerechten met een Hollandse twist.
Reeweg 2, hotelvanderwerff.nl
14 uur – Trailrunnen of hiken
Lytje Pole, Schiermonnikoog in de lokale lingua, is het laatste stukje échte wildernis in Nederland. Het is een populaire stopplek voor trekvogels, die zich hier door de grote open vlaktes gewillig laten observeren. Je vindt hier maar liefst 10.000 verschillende planten- en diersoorten en bijna nergens ter wereld verandert het landschap zo ingrijpend op zo’n kleine oppervlakte.
Tijdens een rondje trailrunnen van zo’n 17 kilometer passeren we afwisselend duinen, bossen, polders, kwelders, wadden en waterplassen. De ondergrond varieert van los zand tot schelpenpaadjes, verharde fietspaden en bospaden: elk type loper vindt wel zijn gading. Onderweg kijk ik mijn ogen uit en maak ik me dezelfde bedenking als tijdens het fietsen de dag ervoor: deze tocht zou voor mij gerust een hele dag mogen duren, zo overweldigend is de schoonheid om me heen. Een paar uur later stap ik niet alleen met zware benen, maar ook met frisse tegenzin op de boot naar het vaste land.
PRAKTISCH
– Vanuit Brussel rijd je zo’n 5 uur naar Lauwersoog. Als toerist mag je geen wagen meenemen op Schiermonnikoog, dus die laat je achter in de parking. Vervolgens neem je de overzetboot, die je op 45 minuten afzet in de haven van Schiermonnikoog. Tarieven en timing van de boot vind je hier.
– In de zomer kan het druk zijn op Schiermonnikoog en er zijn maar zo’n 3000 toeristische bedden. Op tijd boeken is dan de boodschap. Wij waren er in april: net op tijd om nog te kunnen genieten van de bloesems en een streepje zon zonder de typische zomerdrukte. Ook het laagseizoen is volgens eilander Thijs De Boer zeer de moeite: de natuur is er dan net zo indrukwekkend, maar je deelt het eiland met minder mensen. Ideaal voor wie helemaal wil onthaasten. Bovendien zijn veel accommodaties en gidsen dan beter beschikbaar.
– Schiermonnikoog is een van de donkerste plekken in Nederland en is dus de plek bij uitstek voor wie wil sterrenkijken. Wie daar interesse in heeft, checkt bij het boeken best de stand van de maan.
– Meer tips nodig? Alle praktische info over Schiermonnikoog en andere Waddeneilanden vind je op visitwadden.nl.
Lees ook: Weekend in Eindhoven: niet te missen adressen in dé designstad van Nederland
