Na 37 jaar aan het hoofd van de Amerikaanse Vogue geeft Anna Wintour (75) de fakkel door. De invloedrijkste vrouw uit de modejournalistiek blijft wel een sleutelfiguur binnen moederbedrijf Condé Nast. ‘Wintour is een visionair die niet terugdeinst voor gedurfde keuzes’, aldus Knack Weekend-hoofdredacteur Ellen De Wolf.
Dat Wintour ooit haar greep op Vogue US zou lossen, leek lang ondenkbaar. Sinds 1988 bouwde ze het blad uit tot een cultureel en commercieel baken in de mode-industrie. Ze maakte van modetijdschriften globale luxemerken, van redactrices celebrities, en van het Met Gala een cultureel monument.
Op donderdag 26 juni bevestigde Condé Nast haar vertrek als hoofdredacteur van de Amerikaanse editie. Die rol zal worden ingevuld door een nog te benoemen opvolger, die voortaan rapporteert aan de internationale hoofdstructuur van Condé Nast. Wintour blijft wél aan als Global Editorial Director van Vogue en Chief Content Officer van het mediaconcern. Met andere woorden: ze verlaat het voorplan, maar niet het speelveld. De belangrijke beslissingen blijven door haar gefilterd worden.
Voorbestemd voor de journalistiek
Wintour kreeg de journalistiek met de paplepel binnen. Haar vader, Charles Wintour, was jarenlang hoofdredacteur van de London Evening Standard tijdens haar jeugd. Ze begon haar carrière in haar geboortestad Londen, maar trok in haar twintiger jaren naar New York. In 1985 keerde ze kort terug naar het Verenigd Koninkrijk om hoofdredacteur van British Vogue te worden. In 1988 werd ze hoofdredacteur van de Amerikaanse Vogue. Haar aanpak was radicaal: een mix van mode, entertainment en maatschappelijke relevantie. ‘Ik bewonder hoe ze als lichtgewicht – of dat was destijds althans de perceptie – een van de machtigste mensen in de media en de mode is geworden, én gebleven. Ze is een welverdiend icoon van de popcultuur,’ reageert modejournalist Jesse Brouns.
‘Wintour is een visionair. Ze deinsde er niet voor terug om gedurfde keuzes te maken,’ klinkt het bij onze hoofdredacteur Ellen De Wolf. ‘Het model op haar eerste cover voor Vogue eind jaren tachtig droeg jeans. Dat was zo nieuw voor het toen klassieke en elitaire modeblad dat de drukkerij haar contacteerde met de vraag of ze wel het juiste beeld hadden. Het was de eerste keer dat er een model in jeans op de cover van Vogue stond. De meer informele stijl, die heel bepalend zou worden voor de mode, diende zich toen al aan.’
Wintour zette beroemdheden op de cover — destijds een riskante zet — en maakte mode toegankelijker, zonder aan exclusiviteit in te boeten. ‘De keuze voor sterren op de cover heeft niet alleen de magazinesector veranderd, maar speelde een belangrijke rol in de celebritycultuur die we nu kennen,’ aldus Ellen De Wolf. ‘Ook heeft ze een neus voor talent. Grote namen zoals John Galliano danken hun carrière aan haar steun.’
Invloedrijk
Intern stond ze bekend als veeleisend en onwrikbaar, wat haar de bijnaam “Nuclear Wintour” opleverde. Ze inspireerde het personage Miranda Priestly in The Devil Wears Prada en kreeg haar eigen cultdocumentaire met The September Issue. Toch is haar invloed moeilijk te overschatten. Onder haar leiding evolueerde Vogue van een modemagazine naar een mondiale cultuurmacht. Met haar meer dan drie decennia op de teller is ze de langst zetelende hoofdredacteur van het magazine.
‘Anna Wintour heeft mode een plaats gegeven in de maatschappij die vroeger ondenkbaar was,’ klinkt het bij Ellen De Wolf. ‘Haar invloed reikt van de catwalk tot in Hollywoord en het Witte Huis. Ze begreep als geen ander dat een Vogue-cover niet zomaar een foto was, maar een vorm van macht waar zowel beroemdheden als politici naar verlangden. Het is geen geheim dat Wintour de Democratische partij steunt. Zo sprak ze openlijk haar steun uit voor Hillary Clinton bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016. Kamala Harris stond twee keer op de cover van Vogue.’
Niet zonder controverse
Hoge bomen vangen veel wind, en zo kreeg de machtige hoofdredactrice ook kritiek te slikken doorheen haar carrière. Hoewel Wintour vaak geprezen wordt als een visionair binnen de modejournalistiek, zijn haar redactionele keuzes door de jaren heen niet onbesproken gebleven. Vooral haar jarenlange steun aan het gebruik van bont in Vogue leverde felle kritiek op van dierenrechtenorganisaties zoals PETA. Terwijl steeds meer ontwerpers bont uit hun collecties schrapten, bleef Vogue het materiaal opvallend lang normaliseren. In 2023 kondigde Condé Nast aan dat het in geen enkele publicatie nog bont zou promoten.
Ook op het vlak van diversiteit lag Wintour onder vuur. Vogue werd decennialang verweten een eenzijdig schoonheidsideaal te cultiveren: jong, wit, slank en welgesteld. In 2020, in de nasleep van de Black Lives Matter-protesten, gaf Wintour zelf toe dat het blad ‘kwetsend en niet inclusief genoeg’ was geweest en dat het te weinig ruimte gaf aan zwarte stemmen en andere gemarginaliseerde groepen. Sindsdien beloofde ze beterschap, met onder meer diversere covermodellen, nieuwe redacteurs van kleur en een expliciete focus op representatie.
En niet alles waar ze zich aan waagt verandert in goud. ‘De meeste nieuwe initiatieven die ze heeft opgezet zijn mislukt (Vogue Men, Style.com, Vogue Girl). De filmafdeling van Condé Nast, die naar synergiën moest zoeken tussen de redacties en film/streaming/onlinevideo’s is niet lang geleden opgedoekt,’ vertelt Jesse Brouns.
‘De Amerikaanse Vogue was in de gouden jaren zò dik dat er altijd wel iets interessants in stond, maar dat is al lang verleden tijd. Vogue is altijd heel commercieel geweest, en perfect afgestemd op het midden van de lezersmarkt, maar tegenwoordig zijn de nummers behoorlijk dun. Het tijdschrift is eigenlijk niet meer relevant. En dat geldt ook voor de andere bladen van uitgever Condé Nast die ze overziet,’ vindt Jesse Brouns. De bladen zijn volgens de modejournalist te geamerikaniseerd en hebben geen echte ziel meer.
Geen afscheid, maar herstructurering
Wintour zelf noemt de beslissing ‘een manier om ruimte te maken voor een nieuwe generatie stemmen’. Tegelijkertijd laat ze duidelijk verstaan dat ze betrokken wil blijven bij de koers van Vogue. In de praktijk blijft ze dus eindverantwoordelijk voor de globale merkidentiteit, de grote events en de algemene contentstrategie van Condé Nast.
Volgens ingewijden bij Condé Nast werd al langer gewerkt aan een interne herschikking waarbij de hoofdredacteurs van de nationale edities niet langer rechtstreeks rapporteren aan hun voorgangers, maar aan een centraal contentteam.
Opvolger gezocht
De opvolger van Wintour in de Amerikaanse editie van Vogue wordt later bekendgemaakt. Het wordt in elk geval een krachtmeting tussen continuïteit en vernieuwing. Zal de opvolger de schaduw van Wintour kunnen ontgroeien, of blijven de grote lijnen door haar bepaald worden?
Hoewel de precieze invulling van haar rol verschuift, blijft Wintour een van de machtigste stemmen binnen de modewereld. Ze blijft verantwoordelijk voor het prestigieuze Met Gala en andere strategische initiatieven van Condé Nast. De vrouw met het iconische bobkapsel en de eeuwige zonnebril gaat dus niet écht op pensioen.
Een nieuw tijdperk?
Dat Wintour plaats maakt voor een nieuwe hoofdredacteur bij Vogue VS is zonder meer historisch. Maar wie hoopt op een revolutionaire breuk, komt wellicht bedrogen uit. Dit is geen exit, maar een herschikking. Wintour blijft de centrale figuur binnen een uitgeverij die steeds meer inzet op internationale eenheid, digitale groei en merkgestuurde strategie. ‘Het is heel bijzonder dat ze al die tijd al die macht heeft kunnen behouden. Wellicht omdat er geen alternatief is. Een fenomeen als Anna Wintour kweek je niet meer in de eenentwintigste eeuw,’ besluit Jesse Brouns.
