Naast lifestylejournalist is Nathalie Le Blanc ook een enthousiaste boekenwurm. De frappante feiten die ze al lezend opmerkt, deelt ze in haar wekelijkse column. Deze week: The Shetland Way van Marianne Brown.
Dat ze haar niet wou verwennen, antwoordde de moeder van Marina Abramović toen die wilde weten waarom ze haar als kind nooit had gekust. De kunstenares vertelde in een podcast over haar liefdeloze kindertijd en de schok die ze voelde toen ze na de dood van haar moeder haar dagboeken las. Ze bleek elk krantenbericht over haar dochters werk te hebben bewaard. ‘Alsof ze haar liefde alleen aan anderen kon tonen en niet aan mij.’
Marianne Brown zal zich misschien een beetje herkennen in dat verhaal. De Britse ecologiejournalist had naar haar gevoel geen goede relatie met haar vader Bill, een bekend keramist. ‘Ons gezin viel uit elkaar toen ik twee was. Ons contact bestond uit weekendjes samen en elk jaar een reis naar Shetland, waar zijn familie vandaan kwam. Ik herinner me hem niet met Kerstmis of op verjaardagen en dat voelde als een gebrek aan inspanning, een afwijzing.’
Tijdens zijn laatste bezoek aan haar huis was hij vroeger vertrokken dan gepland. ‘Mijn fragiele nood om hem blij te maken, maakte onze connectie onstabiel. Ik dacht: hij verveelt zich en is ons beu. Wat ik niet wist is dat hij vroeger vertrok voor een medische behandeling, waarbij er een vlek op zijn long gespot werd.’
Toen ze hem maanden later in Shetland bezocht, leek hij afwezig. ‘Ik maakte me zorgen over wat ik zei, en speelde achteraf met mijn eigen woorden in mijn hoofd als waren het keitjes die ik om en om kon draaien. Had ik iets doms gezegd, of iets grappigs? Was hij geïnteresseerd of met zijn gedachten ergens anders?’ Hij was ziek, maar vertelde haar niets.
Bill Brown overleed in februari 2020 en Marianne reisde naar Shetland om hem te begraven. De lockdown hield haar gezin acht maanden vast op het eiland. Ze beet zich niet alleen vast in een lokaal ecoverhaal over een gepland windmolenpark, maar ontdekte door in zijn huis te wonen ook een andere kant van haar vader. ‘Voor het eerst in mijn leven was hij overal, niet alleen in de foto’s en de borden aan de muur, maar ook buiten in het mos, het riviertje, en de stenen. (…) Ik bladerde door zijn boeken en het was alsof ik in zijn geest keek om er zijn gedachten en interesses uit te trekken en hem zo beter te begrijpen.’
Browns herontdekking van haar vaders liefde trof me. We hebben echt geen idee van de innerlijke wereld van onze medemensen.
Op zijn bureau ontdekte ze een keramieken draak. ‘Ik wist dat we elkaar ergens van kenden, de draak en ik, maar ik kon me niet herinneren van waar. Tot het me op een avond plots daagde. Lang, lang geleden, op de keramiekafdeling van een school waar mijn vader werkte, stond er een meisje aan een vuile werkbank vormen in klei uit te rollen. Een staart, een hoofd en met duimen gevormde schubben. Ik had deze draak gemaakt en mijn vader had hem al die jaren bewaard.’
Brown vindt nog meer verborgen schatten. Oude foto’s van uitstapjes die ze zich niet herinnert, een cassette waarop ze haar vader die pianospeelt had opgenomen. ‘Mijn hele leven lang had ik maar een kant van het verhaal gezien. Ik geloofde echt in zijn afwijzing, maar hij had me dicht bij zijn hart gehouden.’ Als ze de opnamen van een conversatie in zijn tuin herbeluistert – die zij zich herinnert als ongemakkelijk – hoort ze het ruisen van de zee en een vrolijk gesprek. ‘Er blijkt een andere kijk op mijn eigen geschiedenis te bestaan, en ik voelde hoe mijn blik veranderde.’
Browns boek is een rommeltje, maar haar herontdekking van haar vaders liefde trof me. We hebben geen idee van de innerlijke wereld van onze medemensen en onze vaak verkeerde blik daarop kan onze relaties mee vormgeven. Om te voorkomen dat het te lang duurt voor we ontdekken wat we voor elkaar voelen, lanceer ik daarom een warme oproep. Zeg het gewoon. Vandaag. Zeg: ik zie je graag. En geef elkaar een kus.
The Shetland Way, Marianne Brown, The Borough Press.
